Web servisleri, teknoloji çeşitliliği ve programlama dillerinden bağımsız olarak uygulamalar arasında veri ve işlevlerin paylaşımına imkan sağlayan ve aynı zamanda dağıtık uygulamalar geliştirmek için kullanılan önemli bir teknolojidir.
Web servislerine giriş eğitimi, bu temel tanımın yanı sıra web servislerinin çalışma prensiplerini, farklı türlerini ve kullanım alanlarını detaylıca ele alır. Katılımcılar, RESTful, SOAP, GraphQL ve gRPC gibi yaygın web servisi türlerinin yanı sıra JSON ve XML gibi veri formatlarının kullanımını öğrenirler. Ayrıca, eğitimde web servislerinin test edilmesi ve dokümantasyonu gibi önemli konular da vurgulanır.
Bu eğitim aynı zamanda yazılım geliştirme süreçlerinde sıkça kullanılan farklı mimarileri de kapsar. Bu kapsamda, monolitik mimari, katmanlı mimari, servis odaklı mimari, alan odaklı tasarım ve mikroservisler mimarisi teknik detayları vurgulanarak katılımcılara aktarılır.
Web servislerine giriş eğitimi, modern yazılım geliştirme süreçlerinin temel taşlarından biri olan web servislerinin önemini anlamak ve nasıl kullanıldığını öğrenmek isteyen herkes için uygundur. Bu eğitim, katılımcıların bilgi ve becerilerini artırarak yazılım projelerinde daha başarılı olmalarına yardımcı olur.
Web Servislerine Giriş eğitimi toplamda 9 bölüm altında organize edilmiştir.
-
Giriş: Bu bölümde, eğitimin amacı ve kapsamı hakkında genel bir giriş yapılır ve katılımcılara eğitimin kapsamı, amacı, hedefleri ve kullanılan araçlara ilişkin bilgiler verilir.
-
Web: Web kavramı, internetin temel yapısı ve web teknolojilerinin evrimi hakkında temel bilgiler verilir.
-
Web Servisleri: Web servislerinin tanımı, önemi ve kullanım alanları incelenir. Temel web servisi kavramlarına giriş yapılır.
-
Dokümantasyon ve Test: Web servislerinin nasıl belgelendirileceği ve test edileceği hakkında bilgiler verilir. Doğru dokümantasyon ve test süreçlerinin önemi vurgulanır. SOAPUI, Postman ve ThinderClient araçları keşfedilir.
-
SOAP: SOAP protokolü detaylı olarak incelenir. SOAP tabanlı web servislerinin nasıl oluşturulduğu ve kullanıldığı örneklerle açıklanır.
-
Web API, REST, RESTful: Web API kavramı, REST mimarisi ve RESTful uygulamaları hakkında bilgi verilir. RESTful web servislerin avantajları ve kullanımı üzerinde durulur.
-
GraphQL: GraphQL nedir, nasıl çalışır ve nasıl kullanılır gibi temel konular ele alınır. GraphQL'in avantajları ve dezavantajları incelenir.
-
gRPC: gRPC'nin temel yapısı, RPC (Uzak Prosedür Çağrısı) kavramı ve gRPC'nin kullanım alanları hakkında bilgiler verilir. Örneklerle gRPC'nin nasıl uygulandığı gösterilir.
-
Mimariler: Farklı yazılım mimarileri (monolitik, mikroservisler vs.) ve bu mimarilerin web servisleriyle nasıl entegre edilebileceği incelenir. Hangi mimarinin hangi senaryolarda uygun olduğu üzerinde durulur.
Bu bölümler, katılımcıların web servislerinin temel kavramlarını anlamalarını, farklı türleri tanımalarını ve gerçek dünya projelerinde nasıl kullanacaklarını öğrenmelerini sağlar.
Bu eğitimin temel amaçları şunlardır:
Web servislerine giriş eğitiminin amaçları, katılımcıların web servislerinin temel kavramlarını, çalışma prensiplerini ve kullanım alanlarını anlamalarını sağlamaktır. Bu amaçlar doğrultusunda:
-
Temel Kavramları Anlamak: Eğitim, katılımcıların web servislerinin ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve neden önemli olduklarını anlamalarını hedefler. Temel kavramlar, teknik terimler ve web servislerinin sağladığı faydalar gibi konular detaylı olarak ele alınır.
-
Farklı Web Servisi Türlerini Öğrenmek: Katılımcılar, RESTful, SOAP, GraphQL ve gRPC gibi farklı web servisi mimarilerini tanıyarak bunların özelliklerini ve kullanım alanlarını anlarlar. Her bir mimarinin avantajları, dezavantajları ve hangi durumlarda tercih edilmesi gerektiği konusunda bilgi sahibi olurlar.
-
Veri Formatlarını ve Protokollerini Kullanmayı Öğrenmek: Eğitim, JSON, XML gibi veri formatlarının web servislerinde nasıl kullanıldığını ve HTTP, HTTPS gibi iletişim protokollerinin nasıl entegre edildiğini öğretir. Bu sayede katılımcılar, veri alışverişi ve iletişim konularında güçlü bir temel oluştururlar.
-
Web Servislerini Test Etmek ve Dokümantasyonunu Yapmak: Katılımcılar, eğitim sürecinde web servislerini test etme ve doğrulama tekniklerini öğrenirler. Ayrıca, iyi bir web servisi dokümantasyonunun nasıl oluşturulacağını ve bu dokümanların neden önemli olduğunu kavrarlar.
-
Farklı Yazılım Mimarilerini ve Entegrasyon Yaklaşımlarını İncelemek: Eğitim, monolitik, mikroservisler gibi farklı yazılım mimarilerini ve servis odaklı, alan odaklı gibi entegrasyon yaklaşımlarını ele alır. Katılımcılar, her bir mimarinin avantajlarını, dezavantajlarını ve uygun kullanım senaryolarını öğrenirler.
Bu amaçlar doğrultusunda, web servislerine giriş eğitimi katılımcılarına modern yazılım geliştirme süreçlerinde kritik öneme sahip olan web servislerinin temel bilgi ve becerilerini kazandırmayı amaçlar. Bu sayede katılımcılar, gerçek dünya projelerinde daha etkili ve başarılı olabilirler.
Temel Seviye
Web Servislerine Giriş eğitimine katılmadan önce katılımcıların aşağıdaki konular hakkında temel seviyede bilgi sahibi olması faydalı olur:
- Algoritma ve Programlama
- Veri Yapıları
- HTTP ve İletişim Protokolleri
- Veri formatları
- Ağ
Eğitim genel çerçevede kavramsal bir temel üzerine inşa edilmiştir. Uygulama hedefi yoktur. Eğitim boyunca kullanılan araçlar aşağıdaki gibidir:
- Visual Studio Code
- Visual Studio
- SOAPUI
- Postman
- C# /dotnet
- Python / Fast API
- Java / Spring Boot
- Go
- Node JS
- Yazılım geliştiriciler
- Bilgisayar ve Yazılım Mühendisliği ve ilişkili alanlardaki öğrenciler
- Web tabanlı hizmetler geliştirmek isteyenler
- Dağıtık uygulamalar geliştirmek isteyenler
- Sistem mühendisleri ve yazılım mimarisi alanında çalışmak isteyenler
Web servisleri, farklı uygulamalar arasında veri ve işlevlerin paylaşımını sağlar, bu da sistemler arasında entegrasyonu kolaylaştırır ve yazılım projelerinin genişletilmesini ve geliştirilmesini sağlar. Ayrıca, web servislerinin teknoloji çeşitliliği ve programlama dillerinden bağımsız olması, çeşitli platformlarda ve dillerde uygulamaların birbiriyle iletişim kurmasını mümkün kılar, bu da yazılım geliştiricilere ve şirketlere daha fazla esneklik ve ölçeklenebilirlik sağlar. Bununla birlikte, web servisleri dağıtık sistemlerin geliştirilmesi ve yönetilmesi konusunda önemli bir rol oynar, bu nedenle web servislerini öğrenmek, modern yazılım geliştirme pratiğinin temel bir parçası haline gelir.
Farklı web servis türlerini öğrenmek, yazılım geliştirmeye önemli katkılar sağlar. Öncelikle, farklı web servis mimarilerini anlamak, bir yazılım projesinin gereksinimlerine en uygun olanı seçme ve uygulama konusunda gelişmiş bir yetenek sağlar. RESTful, SOAP, GraphQL ve gRPC gibi farklı mimarilerin özelliklerini kavramak, uygulamalarda verimli ve güvenilir bir iletişim sağlama becerisini artırır. Ayrıca, farklı web servis türlerinin avantajlarını ve dezavantajlarını anlamak, projelerdeki performans, güvenlik, ölçeklenebilirlik ve bakım gibi faktörleri etkili bir şekilde değerlendirmeyi mümkün kılar. Bu da daha sağlam ve yenilikçi yazılım çözümleri geliştirmeye ve kullanıcı deneyimini iyileştirmeye olanak tanır.
Web servisleri ve yazılım mimarileri arasında sıkı bir ilişki vardır çünkü web servisleri, genellikle bir yazılım sisteminin mimarisinin bir parçası olarak kullanılır. Yazılım mimarisi, bir uygulamanın bileşenlerinin organizasyonunu, bu bileşenler arasındaki ilişkileri ve sistemin genel yapısını tanımlar. Web servisleri, bu mimarinin bir parçası olarak farklı bileşenler arasında iletişim kurmak ve veri alışverişi sağlamak için kullanılır. Örneğin, mikroservis mimarisi gibi modern mimarilerde, farklı mikroservisler arasında iletişim kurmak için web servisleri sıklıkla kullanılır. Ayrıca, servis odaklı mimarilerde, web servisleri, sistemin farklı hizmetlerinin dış dünyayla iletişim kurmasını sağlar. Dolayısıyla, web servisleri ve yazılım mimarileri arasındaki ilişki, bir yazılım sisteminin nasıl yapılandırıldığını, bileşenler arasındaki etkileşimi ve sistem mimarisinin genel tasarımını belirlemede önemli bir rol oynar.
Web Servislerine Giriş eğitiminin kazanımları:
-
Temel Web Servisi Kavramları: Katılımcılar, web servislerinin temel kavramlarını anlarlar, bu da web servislerinin ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve neden önemli olduğunu kavramalarına yardımcı olur.
-
Farklı Web Servisi Türlerinin Anlaşılması: Eğitim, katılımcıların RESTful, SOAP, GraphQL ve gRPC gibi farklı web servisi mimarilerini tanımalarını sağlar. Bu da katılımcıların farklı projelerde hangi mimarinin uygun olduğunu belirlemelerine yardımcı olur.
-
Veri Formatlarının Kullanımı: Katılımcılar, JSON, XML gibi yaygın veri formatlarını ve bu formatların web servislerinde nasıl kullanıldığını öğrenirler. Bu da veri alışverişi konusunda sağlam bir temel oluşturur.
-
Web Servislerinin Test Edilmesi ve Dokümantasyonu: Eğitim, katılımcıların web servislerini test etme ve doğrulama becerilerini geliştirir. Ayrıca, iyi bir web servisi dokümantasyonunun nasıl oluşturulacağını ve neden önemli olduğunu da öğretir.
-
Yazılım Mimarilerinin Anlaşılması: Katılımcılar, monolitik, mikroservisler gibi farklı yazılım mimarilerini tanır ve bu mimarilerin nasıl çalıştığını ve hangi senaryolarda kullanılması gerektiğini öğrenirler.
-
Entegrasyon Yetenekleri: Eğitim, katılımcıların farklı sistemler arasında entegrasyon sağlamak için web servislerini nasıl kullanacaklarını öğrenmelerini sağlar. Bu da katılımcıların gerçek dünya projelerinde daha etkili olmalarına yardımcı olur.
Bu kazanımlar, katılımcıların web servislerini daha iyi anlamalarını ve kullanmalarını sağlar, böylece yazılım geliştirme projelerinde daha başarılı olabilirler.
Web servisleri:
- Yazılım geliştirme
- Web uygulamaları geliştirme
- Mobil uygulamalar geliştirme
- Oyun geliştirme
- Veri analizi ve bilimsel hesaplamalar
- Otomasyonlar
- Yapay zeka ve makine öğrenmesi
- Bilgi güvenliği
- E-Ticaret, Finansal Hizmetler, Sağlık Hizmetleri
- Dağıtık uygulamalar
Web Servislerine Giriş eğitimi, günümüzün yazılım geliştirme alanında temel bir bileşen olan web servislerinin anlaşılmasına yönelik önemli bir adımdır. Bu eğitim, bir dizi önemli nedenle ön plana çıkar:
- Web servislerine ilişkin temel bilgi edinme
- Modern yazılım geliştirme süreçlerinin önemli bir parçasını anlama
- İşbirliği ve entegrasyon yeteneklerini geliştirme
- Kariyer ilerlemesi için önemli bir yetenek kazanma
Web Servislerine Giriş eğitimi, katılımcıların yazılım geliştirme kariyerlerinde önemli bir katkı sağlar. Bu eğitim, modern yazılım geliştirme süreçlerinin temel bir bileşeni olan web servislerinin temel kavramlarını ve uygulamalarını öğretir. Katılımcılar, eğitim sonrasında şu şekilde kariyer katkıları elde edebilirler:
-
İş Fırsatları ve Kariyer İmkanları: Web servislerine yönelik güçlü bir anlayış, yazılım geliştirme alanındaki iş fırsatlarını genişletir. Web servisleri, birçok farklı endüstri ve sektörde yaygın olarak kullanılmaktadır, bu nedenle bu alanda uzmanlaşmak, katılımcıların istihdam edilebilirliğini artırır ve kariyer imkanlarını çeşitlendirir.
-
Rekabet Avantajı: Web servislerine hakimiyet, bir yazılım geliştiricinin rekabet avantajını artırır. İşverenler, web servisleri konusunda uzmanlık ve deneyime sahip adayları tercih ederler çünkü bu, projelerin daha etkili bir şekilde yönetilmesine ve uygulanmasına olanak tanır.
-
Gelişmiş Proje Yetenekleri: Web servislerinin temel kavramlarını anlamak, katılımcıların karmaşık projelerde daha iyi performans göstermelerini sağlar. Bu, büyük ölçekli sistemlerin tasarımı, geliştirilmesi ve yönetilmesi gibi görevleri daha etkin bir şekilde yerine getirmelerine olanak tanır.
-
Teknolojik Gelişmelere Ayak Uydurma: Web servisleri, teknolojik olarak sürekli gelişen bir alan olduğundan, bu alanda güncel kalmak önemlidir. Web Servislerine Giriş eğitimi, katılımcıların bu hızlı değişimlere ayak uydurmasını sağlar ve en yeni teknolojileri ve trendleri öğrenmelerine yardımcı olur.
-
İletişim ve İşbirliği Becerilerinin Gelişmesi: Web servisleri, farklı ekipler ve sistemler arasında iletişim kurmayı gerektirir. Bu nedenle, bu alanda uzmanlaşmak, katılımcıların iletişim ve işbirliği becerilerini geliştirmesine yardımcı olur ve daha etkili bir şekilde takım çalışması yapmalarını sağlar.
Web Servislerine Giriş eğitimi, katılımcıların yazılım geliştirme kariyerlerinde ilerlemelerine ve başarılı olmalarına yardımcı olacak önemli bir adımdır. Bu eğitim, katılımcıların bilgi ve becerilerini güçlendirirken, aynı zamanda kariyerlerinde rekabet avantajı elde etmelerini sağlar.
- "Web Services: Principles and Technology", Michale P. Papazoglou, Pearson, Prentice Hall.
- "HTTP The Define Guide", Gourley D., Totty, B., O'Reilly
- "Restful WebAPIs", Richardson, L. and Amundsen M., O'Reilly
- "Rest API Design Rulebook", Masse, M., O'Reilly
- "Pro RESTful APIs: Design, Build and Integrate with REST, JSON, XML and JAX-RS", Patni, S., Apress
- "Programming Web Services with SOAP", Tidwell D., Snell J. and Kulchenko P., O'Reilly
- "Building REST APIs with Flask", Relan, K., Apress
- "Building Versatile Mobile Apps with Python and REST", Yudin, A., Apress
- "BLACK HAT GRAPHQL Attacking Next Generation APIs", Aleks, N. and Farhi, D., No Starch Press
- "gRPC Up & Running Building Cloud Native Applications with Go and Java for Docker and Kubernetes", Indrasiri K., Kuruppu, D., O'Reilly
- "Beginning gRPC with ASP.NET Core 6 Build Applications using ASP.NET Core Razor Pages, Angular, and Best Practices in .NET 6", Giretti, A., Apress
- "Software Architecture Visual Lecture Notes", Pautasso, C.
- "Domain-Driven Design And Microservices Explained with Examples", Jagtap, S., Leanpub
- "Domain-Driven Design: Tackling Complexity in the Heart of Software", Evans, E., Addison Wesley
- "Hands-On Domain-Driven Design with .NET Core", Zimarev, A., Packt
- .NET Microservices: Architecture for Containerized .NET Applications
- Containerized Docker Application Lifecycle with Microsoft Platform and Tools
- Enterprice Application Patterns using Xamarin.Forms
- Basic of HTTP, Mozilla
- Http Overview
- Comprehensive Perl Archive Network - SOAP
- RESTful Web API Design
- REST API Tutorial
- REST
- CORS
- GraphQL JS
- GraphQL Foundation
- Apollo Client
- GraphQL vs REST
- HTTP/2
- imagekit
- REST vs gRPC
- Compare gRPC services with HTTP APIs
- gRPC High performance, modern RPC system
- eShopOnContainers
- Chris Richardson. Pattern: API Gateway / Backend for Front-End
- API Gateway Pattern
- Martin Fowler. Richardson Maturity Model A description of the REST model
- Swagger
- Publish/Subscribe Channel
- Command and Query Responsibility Segregation (CQRS)
- Communicating Between Bounded Contexts
- Chris Richardson. Pattern: Database per service
- CAP theorem
- Eventual consistency
- Martin Fowler. CQRS (Command and Query Responsibility Segregation)
- Micro Frontends (Martin Fowler’s blog)
- Postman
- Thunder Client
- Playwright
Doç. Dr. Zafer CÖMERT, Samsun Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Yazılım Mühendisliği Bölümünde Öğretim Üyesi olarak görev yapmaktadır. Eğitmen, bilgisayar görüsü, işaret işleme, yapay zekâ, makine öğrenmesi ve derin öğrenme alanları üzerine araştırmalar yürüten ve çok sayıda uluslararası indeksli bilimsel makalelere sahip bir akademisyendir. Ulusal ve uluslararası pek çok projede yürütücü, araştırmacı ve eğitmen olarak görev almış ve farklı üniversitelerde lisans ve lisansüstü seviyede temel bilgi teknolojileri, algoritma, programlama, web teknolojileri ve yapay zekâ üzerine dersler vermiştir. Araştırmacı kimliğinin yanı sıra, farklı kamu kurumlarında Bilgi İşlem Daire Başkanlığı ve Teknik Danışmanlık görevlerini yürütmüştür. Eğitmen, aynı zamanda mühendislik alanında Ar-Ge çalışmaları yapan bir teknoloji şirketinin kurucusudur.