[PUBLISHER] Merge #241

* PUSH NOTE : Các kiểu kiến trúc khác nhau của nhà thờ đến từ đâu.md

* PUSH NOTE : Sống đơn giản.md

docs/post/cac-kieu-kien-truc-nha-tho.md

@@ -0,0 +1,75 @@
+---
+share: true
+ID: 126987
+filename: cac-kieu-kien-truc-nha-tho
+aliases:
+  - Các kiểu kiến trúc khác nhau của nhà thờ đến từ đâu
+description: 
+tags:
+  - TIL
+date: 2024-02-20
+URL:
+---
+# Các kiểu kiến trúc khác nhau của nhà thờ đến từ đâu
+
+Nhà thờ là nơi các Kito hữu dành riêng để thờ phượng Thiên Chúa cách cá nhân hay cộng đoàn.
+
+Các Kito hữu đầu tiên đi đến hội đường, là nơi cầu nguyện của người Do Thái, để đọc Kinh Thánh. (Mc 1,21) [^1]
+
+Sau Chúa Phục Sinh, các Tông Đồ cử hành Thánh Thể tại nhà một ai đó. (Cv 2,46) [^2]. Sau đó căn phòng đó được dành cho cả việc đọc Kinh Thánh và cử hành Thánh Thể nên các tín hữu không đến hội đường nữa.
+
+## Các kiểu kiến trúc
+
+Tàn tích cổ nhất của một nhà thờ được tìm thấy tại Syria (khoảng năm 235).[^3]
+
+Vào thế kỉ IV, những ngôi nhà thờ lớn nhất (Vương cung thánh đường Roma[^4]) được xây bởi hoàng đến Constantino, vd thánh đường Thánh Gioan Lateran ở Rôma[^5]
+
+Vào thế kỉ VI, Đại vương cung thánh đường Byzantine Hagia Sophia (Holy Wisdom) [^6] được xây dựng ở thủ đô Constantinople.
+
+Thế kỉ VIII, kiến trúc kiểu Roman với những mái vòm tròn (kết hợp kiến trúc Roma và Byzantine).
+
+Thế kỉ XIII trở đi, các nhà thờ chính toà nổi tiếng theo kiểu Gothic, có nhiều cửa sổ lớn và phần lớn sử dụng kính màu đề giúp cho có nhiều ánh sáng đi vào bên trong hơn. Những tháp Gothic cao và vòm đỉnh nhọn hướng về Thiên Đàng. VD nhà thờ Chartes và Notre Dame (Pháp)[^7] và Salisbury (Anh)[^8].
+
+Thế kỉ XV, kiến trúc thời Phục Hưng lấy ý tưởng từ kiến trúc cổ điển và được theo sau bởi nghệ thuật trang trí Baroque lộng lẫy, VD nhà thờ Gesù (Roma)[^9]
+
+## Thiên niên kỉ thứ ba
+Thế kỉ XIX, các kiểu kiến trúc nổi tiếng được tái sinh.
+
+Kiến trúc Phục Hưng mở đường cho những nhà thờ kiểu tân cổ điển.
+
+Kiến trúc Gothic Phục Hưng đặc biệt phổ biến ở những vùng đất đang cần xây dựng nhiều nhà thờ mới. KTS người anh Augustus Pugin (1852) có ảnh hưởng lớn trên các nhà thờ ở giai đoạn này.
+
+Ở Mỹ, kiểu kiến trúc Romanesque Phục Hưng phổ biến.
+
+Nhà thờ hiện đại sử dụng nhiều kiểu dáng khác nhau. VD thánh đường Lòng Thương Xót Chúa ở Krakow, Ba Lan [^10]
+
+![](https://i.imgur.com/v2tRat0.png)
+
+[Cac kieu kien truc nha tho.excalidraw](../assets/img/Cac%20kieu%20kien%20truc%20nha%20tho.svg)
+## Những nơi chốn trong nhà thờ
+- Cung thánh: vị trí quan trọng nhất, có khi có hàng rào phân cách nơi giáo dân có thể quỳ để nhận Mình Thánh.
+- Chính điện: phần rộng nhất, nơi dành cho giáo dân.
+- Toà giải tội: góc cuối nhà thờ
+- Phòng xưng tội đặc biệt
+- Giếng rửa tội: cuối nhà thờ, tượng trưng cho con đường từ tội nhân, người tín hữu tiến về cung thánh, sẵn sàng để gặp Chúa.
+
+---
+[^1]: Mc 1,21: Đức Giê-su và các môn đệ đi vào thành Ca-phác-na-um. Ngay ngày sa-bát, Người vào hội đường giảng dạy.
+
+[^2]: Cv 2,46: Họ đồng tâm nhất trí, ngày ngày chuyên cần đến Đền Thờ. Khi làm lễ bẻ bánh tại tư gia, họ dùng bữa với lòng đơn sơ vui vẻ.
+
+[^3]: [Dura-Europos church - Wikipedia](https://en.wikipedia.org/wiki/Dura-Europos_church)
+
+[^4]: [Basilicas in the Catholic Church - Wikipedia](https://en.wikipedia.org/wiki/Basilicas_in_the_Catholic_Church): Tứ đại vương cung thánh đường gồm (1) VCTĐ thánh Phero, (2) VCTĐ thánh Phaolo ngoại thành, (3) VCTĐ thánh Gioan Laterano, (4) VCTĐ Đức Bà Cả
+
+[^5]: [Archbasilica of Saint John Lateran - Wikipedia](https://en.wikipedia.org/wiki/Archbasilica_of_Saint_John_Lateran)
+
+[^6]: [Hagia Sophia - Wikipedia](https://en.wikipedia.org/wiki/Hagia_Sophia)
+
+[^7]: [Chartres Cathedral - Wikipedia](https://en.wikipedia.org/wiki/Chartres_Cathedral)
+
+[^8]: [Salisbury Cathedral - Wikipedia](https://en.wikipedia.org/wiki/Salisbury_Cathedral)
+
+[^9]: [Church of the Gesù - Wikipedia](https://en.wikipedia.org/wiki/Church_of_the_Ges%C3%B9)
+
+[^10]: [Những điểm hành hương nổi tiếng tại Ba Lan - Báo Công giáo và Dân tộc (cgvdt.vn)](https://www.cgvdt.vn/cong-giao-the-gioi/nhung-diem-hanh-huong-noi-tieng-tai-ba-lan_a9859#:~:text=%C3%90%E1%BB%81n%20th%C3%A1nh%20L%C3%B2ng%20Ch%C3%BAa%20Th%C6%B0%C6%A1ng%20X%C3%B3t%20%E1%BB%9F%20Krakow&text=T%E1%BA%A1i%20trung%20t%C3%A2m%20c%E1%BB%A7a%20%C4%91%E1%BB%81n,th%C3%A1nh%20hi%E1%BA%BFn%20ng%C3%A0y%2017.8.2002.)

docs/post/song-don-gian.md

@@ -17,12 +17,16 @@ type:
   - Book
 Last_Read: 2024-02-21
 ---
+# Sống đơn giản
+
 [Author::[Charles Wagner](Charles%20Wagner.md)] - (Publication_Year:: 1904)
 
 ![](https://i.imgur.com/TwsAHBE.png)
 
 Ebook:: 📘 [EPUB](https://onedrive.live.com/download?resid=E92BC60129512289%21202&authkey=!AOwWg6aVH_bAY9s)
 
+> Biết cái nào là chính, cái nào là phụ!
+
 ---
 
 > [!NOTE]- Cuộc đời phiền toái